واکاوی روش ابن حزم در اثبات حدث بودن خواب برای وضو (ساختارشناسی و تطبیق مبانی)

Authors

سید محمدحسن حکیم

عضو هیئت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث

abstract

روش شناسی تطبیق گرا با نگاه جزئی و مسئله محور ازجمله مباحث مهم در روش شناسی است. این بحث از جمله جدیدترین مباحث در حوزه فقه است که تا پیش از دوران معاصر شاید کمتر توجه فقیهان را به خود جلب نموده است. تطبیق این گونه مباحث بر فقیهانی مانند «ابن حزم» که هم تغییر مذهب را تجربه کرده و هم امام یک مذهب فقهی است، می تواند دربردارنده نکات روش شناسانه فراوانی باشد. در این پژوهش برآنیم تا مسئله «ناقض بودن خواب برای وضو» را که از یک سو خود، مسئله ای مورد اختلاف است و از سوی دیگر، ابن حزم در آن به مخالفت با جمیع اهل سنت می پردازد، مورد واکاوی قرار دهیم تا در پرتو آن نکات روش شناسانه ای را در باب استنباط فقهی و کیفیت تعامل با نص مورد دقت قرار دهیم. از جمله نکات مهم در بحث روش که در این پژوهش مطرح می شود می توان به کیفیت فهم و برداشت معنای ظاهری از متن و چگونگی انصراف معنا، تحلیل تاریخی و استفاده از آن در مقام استدلال به قاعده نسخ و تأثیر آن در حل تعارضهای میان متون و همچنین به نقش تنقیح موضوع در تأیید حکم فقهی مورد بحث اشاره نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی روش ابن‌حزم در اثبات حدث بودن خواب برای وضو (ساختارشناسی و تطبیق مبانی)

روش‌شناسی تطبیق‌گرا با نگاه جزئی و مسئله‌محور ازجمله مباحث مهم در روش‌شناسی است. این بحث از جمله جدیدترین مباحث در حوزه فقه است که تا پیش از دوران معاصر شاید کمتر توجه فقیهان را به خود جلب نموده است. تطبیق این‌گونه مباحث بر فقیهانی مانند «ابن‌حزم» که هم تغییر مذهب را تجربه کرده و هم امام یک مذهب فقهی است، می‌تواند دربردارنده‌ نکات روش‌شناسانه‌ فراوانی باشد. در این پژوهش برآنیم تا مسئله‌ «ناقض ب...

full text

تکافوء ادله در حقانیت ادیان ازنظر ابن حزم اندلسی

وجود تنوع دینی  در حوزه مطالعات دینی، از مسائل مهمی است که محققین این حوزه ضرورتا به آن توجه دارند. این مطالعه باطرح  مباحثی نظیر حقانیت ادیان ،نجات پیروان ادیان ورویکردپیروان یک دین به مطالعه پیرامون ادیان می پردازد.وجود این سؤالات در باب ادیان و تلاش برای پاسخ‌گویی به آن‌ها، بحث در زمینه ادیان را که پلورالیزم دینی از آن جمله است،ضرور ی می سازد.یکی از عمده‌ترین مباحث در این زمینه، بحث تکافؤادل...

full text

واکاوی مبانی فقهی عقد بودن استخدام در سازمان های دولتی

گزینش و استخدام یکی از زیرسیستم های مهم مدیریت منابع انسانی است. در یک نگاه دقیق مدیریت یا اداره به طور عام و عقد استخدام به طور خاص، یک فعل سازمانی است و فعل سازمانی از مصادیق فعل مکلف بوده، که موضوع علم فقه است؛ پس همان طوری که با روش اجتهادی می توان حکم فعل مکلف را استنباط کرد، می توان مبانی فقهی عقد بودن استخدام را نیز با روش اجتهادی استنباط کرد. یکی از مشکلات فراروی ما در سازمان های دولتی ...

full text

ایمان گروی اعتدالی ابن حزم، طریق تحصیل باورهای دینی

ابن حزم اندلسی دو رویکرد به مسألة معرفت شناسی دارد. رویکرد اول مبتنی بر منطق ارسطویی است و رویکرد دوم بر مبانی فکری ظاهریه استوار است. تأکید او در رویکرد اخیر، بر طریق چهارم از راه­های تحصیل معرفت است. بر­اساس­آن آدمی با تصدیق پیامبر­(ص) و ایمانی که خداوند در دل او می­آفریند، به کسب معارفی خاص نائل می­گردد. او، بر­طبق روش معناشناسی­اش، راه چهارم را از عبارات وحیانی و باورهای مبتنی بر آن گرفته ا...

full text

بررسی تطبیق ادله اثبات دعوی

در بررسی ادله اثبات دعوی به مباحثی پرداخته خواهد شد ، که در فقه اسلامی به عنوان ادله اثبات دعوای مشترک مطرح و از سوی فقهاء در کتب گرانسنگ فقهی مورد بررسی و تدقیق نظر قرار گرفته است، آراء گذشته و حال فقیهان و عالمان امامیه و اهل سنت دراین مباحث مورد توجه بوده است. این مباحث عبارتنداز : شهادت ، اقرا ر، سوگند ، علم قاضی، در پاره ای از موارد به ادله دیگری که در حقوق جدید مطرح است چون اسناد کتبی ، ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فقه مقارن

جلد ۴، شماره ۷، صفحات ۱۳-۲۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023